Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị – xã hội chủ nghĩa, tổ chức xã hội và các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp xã hội, dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam có tiền thân là Hội Phản đế đồng minh (18/11/1930) đã gây được cao trào phản đế mạnh mẽ trong cả nước, đạt được kết quả cao, có ảnh hưởng sâu rộng trong các tầng lớp quần chúng, đánh dấu sự trưởng thành về nhận thức và chỉ đạo thực tiễn của Đảng Cộng sản Việt Nam trong quá trình tổ chức và xây dựng một mặt trận dân tộc giải phóng và thống nhất.
Trong thời kỳ đấu tranh giành chính quyền (1930 – 1945) trong từng giai đoạn lịch sử Đảng đã lần lượt thành lập các mặt trận nhằm đáp ứng cho nhu cầu cách mạng. 
Trong giai đoạn đấu tranh đòi dân chủ 1936 -1939 lần lượt các mặt trận ra đời, đó là Mặt trận Thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương (sau đổi tên thành Mặt trận thống nhất dân chủ Đông Dương, gọi tắt là Mặt trận dân chủ Đông Dương), Mặt trận Dân tộc thống nhất phản đế. Bước sang giai đoạn đấu tranh chuẩn bị giành chính quyền là sự thành lập Mặt trận Việt Nam độc lập Đồng Minh(19/5/1941).
Trong giai đoạn chống thực dân Pháp quay trở lại xâm lược nước ta. Ngày 29/5/1946 Hội liên hiệp quốc dân Việt Nam (Hội Liên Việt) thành lập. Thực hiện lời kêu gọi “Toàn quốc kháng chiến” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Mặt trận Việt Minh và Hội Liên Việt đã ra sức tuyên truyền vận động nhân dân tham gia kháng chiến, bảo vệ dân tộc giải phóng đất nước.
Ngày 3/3/1951, Đại hội toàn quốc Mặt trận thống nhất Việt Minh – Liên Việt lấy tên là Mặt trận Liên hiệp quốc dân Việt Nam (gọi tắt là Mặt trận Liên Việt) thông qua Tuyên ngôn, Chính Cương của mặt trận. 
Mục đích phấn đấu của mặt trận Liên Việt là: “Tiêu diệt thực dân pháp xâm lược, đánh bại bọn can thiệp Mỹ…”Qua 9 năm kháng chiến, Mặt trận Liên Việt trở thành “Một trong những trụ cột của Nhà nước dân chủ nhân dân, là sức mạnh vô biên của cuộc kháng chiến, kiến quốc…”.
Sau năm 1954, đế quốc Mỹ và bè lũ tay với mục đích phá hoại Hiệp định Giơnevơ và chiếm đóng miền Nam, chia cắt lâu dài nước ta. Cách mạng Việt Nam lúc này có hai nhiệm vụ chiến lược là tiến hành cách mạng XHCN ở miền Bắc và hoàn thành cách mạng dân tộc giải phóng miền Nam, thực hiện thống nhất nước nhà.
Trong bối cảnh đó, ngày 10/9/1955, Đại hội Mặt trận Dân tộc thống nhất họp tại Hà Nội đã quyết định thành lập Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và thông qua một số Cương lĩnh nhằm đoàn kết mọi lực lượng dân tộc giải phóng, dân chủ và hoà bình trong cả nước để đấu tranh chống đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai, thành công xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thể hiện vai trò to lớn: luôn thống nhất về ý chí và hành động, xứng đáng là người đại diện của quần chúng nhân dân; xây dựng, tập hợp các tầng lớp nhân dân thành một khối đoàn kết, tạo thành sức mạnh để hoàn thành công cuộc giành độc lập dân tộc, xây dựng và phát triển đất nước, tăng cường sự nhất trí về chính trị và tinh thần trong nhân dân; tuyên truyền, động viên nhân dân phát huy quyền làm chủ, thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng. Nghiêm chỉnh thi hành Hiến pháp và pháp luật, giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước, đại biểu dân cử và cán bộ công chức nhà nước; tập hợp ý kiến, kiến nghị của nhân dân để phản ánh, kiến nghị với Đảng và Nhà nước; đồng thời tham gia phát triển tình hữu nghị, hợp tác giữa nhân dân Việt Nam với nhân dân các nước trong khu vực và trên thế giới….
Hướng tới kỷ niệm 69 năm ngày thành lập Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, chúng ta càng tự hào về truyền thống yêu nước, vẻ vang của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, kế thừa và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, coi đó là nhân tố cơ bản để thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới, phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, giàu mạnh, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.